Koeltechniek
WAT IS KOELTECHNIEK?
Koeltechniek is een term voor diverse technische oplossingen om ruimtes, voorwerpen en stoffen af te koelen en koel te houden. Er wordt warmte onttrokken aan de koelruimte, die ergens anders weer wordt afgegeven.
GESCHIEDENIS VAN DE KOELTECHNIEK
Al ruim 3000 jaar geleden werd er gebruik gemaakt van natuurlijke ijsblokken om bederfelijke voedingsmiddelen langer te bewaren. De Chinezen haalde ijsblokken uit de bergen en rivieren en isoleerde deze met stro of aarde, zodat de voedingsmiddelen tot diep in de zomer bewaard konden worden. Op deze manier hadden zij hun eigen koeling gemaakt.
De eerste installatie voor het kunstmatig produceren van ijs verscheen rond 1860. In 1880 werd in de VS de eerste ammoniakcompressor en geïsoleerde cel in gebruik genomen. Vanaf de 20e eeuw werd elektriciteit steeds belangrijker in de samenleving en het werd dan ook als krachtbron voor vele koelinstallaties ingezet.
INTRODUCTIE VAN DE KOELKAST
Met de komst van de koelkast aan het begin van de twintigste eeuw was er een belangrijke mijlpaal bereikt in de conservering van voedingsmiddelen. De eerste mechanisch gekoelde koelkasten werden geïntroduceerd. Deze werden gekoeld met behulp van natuurlijke koudemiddelen zoals zwaveldioxide, koolstofdioxide of ammoniak. Nog tot in de jaren 30 was er hevige concurrentie tussen de ijskast en de mechanisch gekoelde koelkast. Vanaf de jaren 30 werden er chemische koudemiddelen ontwikkeld, echter verdwenen deze al snel, omdat duidelijk werd dat het schadelijke gevolgen had voor het milieu. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de ontwikkeling van de koelcompressoren definitief vaste grond onder de voeten.
BASISPRINCIPES VAN KOELEN
Koeling kan plaatsvinden op twee manieren:
1. Door toepassing van een warmtepomp
2. Door gebruik te maken van stoffen die van zichzelf een lagere temperatuur hebben (denk hierbij aan water of lucht)
MODERNE KOELTECHNIEK
Koelkasten en vriezers begonnen langzamerhand een onmisbare functie in het huishouden te krijgen. Tegenwoordig worden ze zelfs als een standaard uitrusting van het huishouden beschouwd.
De huidige koelinstallaties zijn uitgerust met koelcelmotoren en sandwichpanelen met een kern van PIR die een sterk isolerende werking hebben. Hoe dikker deze kern van PIR, hoe hoger de isolatiewaarde. En hoe hoger de isolatiewaarde, hoe minder de koelcelmotor hoeft te werken om de koelcel goed op temperatuur te houden De huidige koelcelmotoren koelen door middel van een splitkoelsysteem. Een vloeistof wordt verneveld en hieruit wordt warmte onttrokken. De koele lucht die hieruit ontstaat wordt vervolgens de koelcel ingeblazen. De schadelijke CFK’s die vroeger werden gebruikt, zijn inmiddels vervangen door minder schadelijke chemische stoffen.
- conserveren van levensmiddelen
- procesindustrie
- luchtbehandeling
- luchtdroging (ontvochtiging)
- drinkwaterkoeling
- koelcontainers
- warmtepompen
- ijsproduktie
- vriesdrogen
- datacenterkoeling
